Η κλιματική αλλαγή ως σύγχρονο νομικό ζήτημα στην εθνική, διεθνή και ενωσιακή έννομη τάξη

Goethe-Institut Athen (Ομήρου 14-16, Αθήνα)

Πρόσφατη έρευνα δείχνει μεταξύ άλλων πως οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στρέφονται ολοένα και περισσότερο στις δικαστικές διαδικασίες, προκειμένου να επιτύχουν αποτελέσματα εκεί που άλλοτε τα κατάφερναν με άλλα μέσα. Μέσα σε έναν κόσμο όπου επιχειρήσεις και κυβερνήσεις καταπατούν νόμους και κανόνες για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους, η νομική οδός φαίνεται πως είναι ένα δύσκολο μεν, αλλά στιβαρό μέσο για τις διεκδικήσεις των πολιτών. 

Ιδίως όσον αφορά τα περιβαλλοντικά ζητήματα με κυριότερο την κλιματική κρίση, τα νομικά κείμενα αλλά και τα δικαστήρια καλούνται να ερμηνεύσουν και να βάλουν τάξη σε μια σύνθετη κατάσταση με κοινά χαρακτηριστικά αλλά και με μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα και από περιοχή σε περιοχή, καθώς το επίκαιρο αυτό θέμα είναι σχετικά καινούργιο και τώρα ξεκινά να βρίσκει τη θέση του στη νομοθεσία και τη νομολογία. 

Τέτοιας υφής θέματα πρόκειται να εξετάσει η επιστημονική ημερίδα με τίτλο «Η κλιματική αλλαγή ως σύγχρονο νομικό ζήτημα στην εθνική, διεθνή και ενωσιακή έννομη τάξη», που διοργανώνουν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου (EPLO) σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, το Εφετείο Αθηνών και το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης. Στόχος του συνεδρίου είναι να διερευνήσει το εξελισσόμενο νομικό τοπίο που διαμορφώνεται από την κλιματική κρίση, φέρνοντας σε επαφή υψηλόβαθμους εκπροσώπους της ελληνικής δικαιοσύνης, της γερμανικής πρεσβείας, των διοργανωτών φορέων και εμπειρογνώμονες τόσο από την Ελλάδα όσο και από τη Γερμανία.

Η ημερίδα αφορά νομικούς και δικηγόρους, δημοσιογράφους που κάνουν περιβαλλοντικό ρεπορτάζ και βεβαίως εκπροσώπους περιβαλλοντικών οργανώσεων.

Θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης στους συμμετέχοντες.

Δηλώσεις συμμετοχής έως την Παρασκευή 13 Ιουνίου 2025 στο info@eplo.int 

Το πρόγραμμα

10.30 Προσέλευση του κοινού

11.00 Χαιρετισμοί

Ιωάννα Κλάπα-Χριστοδουλέα, Πρόεδρος του Αρείου Πάγου 

Πέλοπας Λάσκος, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης 

Σπυρίδων Φλογαΐτης, Διευθυντής Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO), Ομ. Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 

Hans-Güther Löffler, Σύμβουλος Πρεσβείας, Επικεφαλής των Νομικών και Προξενικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας 

Χαράλαμπος Τσιλιώτης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Διαφάνειας και Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO), Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου 

Σοφία Λιγνού, Πρόεδρος Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Αθηνών, Πρόεδρος Εφετών 

Μιχάλης Γουδής, Διευθυντής του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα 

11.30 1η Συνεδρία: Η νομική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε διεθνές και ενωσιακό επίπεδο

Προεδρία: Κωνσταντίνος Μενουδάκος, Πρόεδρος Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. 

Anja Seibert - Fohr, LL.M., Δικαστής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Διευθύντρια του Ινστιτούτου Συνταγματικού Δικαίου, Συνταγματικής Θεωρίας και Φιλοσοφίας του Δικαίου του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, Καθηγήτρια στο ίδιο Πανεπιστήμιο, τ. Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ 

«Η νομολογία του ΕΔΔΑ για την κλιματική αλλαγή»

Αλέξανδρος-Λίνος Σισιλιάνος, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τ. Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 

«Η κλιματική αλλαγή ενώπιον του Διεθνών Δικαστηρίων: Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης, Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας, Διαμερικανικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου»

Αστέριος Πλιάκος, Ομ. Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πρόεδρος της Ένωσης Επιστημόνων Ευρωπαϊκών Σπουδών 

«Η συμβολή του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αποτροπή της κλιματικής αλλαγής»

Αικατερίνη Ηλιάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διοικητικού Δικαίου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

«Η καλή νομοθέτηση και η προστασία του κλίματος» 

13.00 Διάλειμμα

14.00 2η Συνεδρία: Η νομική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε εθνικό επίπεδο

Προεδρία: Δημήτριος Ορφανίδης, Δ.Ν., Πρόεδρος Εφετών 

Ekkehard Hofmann, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, ιδίως Περιβαλλοντικού Δικαίου, με ερευνητική εστίαση στο Δίκαιο της Κλιματικής Αλλαγής στο Πανεπιστήμιο του Trier 

«Επίκαιρη Νομολογία στη Γερμανία για το Δίκαιο του Κλίματος»

Θεοδώρα Αντωνίου, Ομ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 

«Η προστασία από την κλιματική αλλαγή συγκριτικά μέσα από αποφάσεις εθνικών δικαστηρίων – Ορισμένα παραδείγματα»

Κωνσταντίνος Γώγος, Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 

«Νομικά προβλήματα της απολιγνιτοποίησης στην Ελλάδα»

Θεόδωρος Πανάγος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος 

«Η ενωσιακή και εθνική ενεργειακή πολιτική και νομοθεσία στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής»

16.00 Συμπεράσματα Συνεδρίου

Θεόδωρος Φορτσάκης, Ομ. Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών, πρ. Πρύτανης Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντ. Μέλος της Ακαδημίας της Γαλλίας (Institut de France) 

16.15 Πέρας του Συνεδρίου